Leon Veerman is 40 jaar beeldhouwer en populair van Australië tot Rusland: ‘Je moet blijven geloven in wat je doet’

Van Australië tot aan Engeland en van Rusland tot Taiwan. Het werk van beeldhouwer Leon Veerman (70) is wereldwijd geliefd én gewaardeerd. Met als uitgangspunt ‘Meer met minder’ ontwikkelde de Bodegraver een eigen stijl en legde hij zich toe op het beeldhouwen van bolvormen en vogels. Veerman is deze zomer veertig jaar beeldhouwer en viert dat met een jubileumexpositie en een overzichtsboek.

,,Dat het gelukt is om als kunstenaar mijn geld te verdienen, daar ben ik het meest trots op. Nederland telt ongeveer 10.000 kunstenaars, maar ongeveer honderd kunnen er een goed inkomen uithalen”, vertelt Veerman. ,,Dat is overigens niet vanzelf gegaan: je moet er veel voor laten, discipline hebben en blijven geloven in wat je doet. Een naam opbouwen kost tijd.”

De liefde voor kunst zat er bij Veerman al jong in, maar naar de Kunstacademie zag zijn vader, een kaashandelaar, niet zitten. ,,Daar viel niks mee te verdienen.” Veerman volgde daarom de meao, vervulde zijn dienstplicht en ging reizen. Als 24-jarige stond hij op het punt om te emigreren naar Canada, maar waagde toch een poging om aangenomen te worden op de Kunstacademie. Tot zijn verbazing lukte dat.

Dat hakken in steen beviel uitstekend, maar voor een groot beeld ben je maanden bezig

Op de Kunstacademie in Utrecht kreeg hij samen met twee medestudenten het idee ‘om in steen te gaan hakken’. Omdat Nederland geen cultuur heeft van beeldhouwen in steen, vertrokken ze voor een half jaar naar Italië. Eenmaal afgestudeerd legde Veerman zich volledig toe op beeldhouwen. ,,Je moet je concentreren op één ding. Ik ben niet zo'n wonder als Picasso, die verschillende technieken kan. Bij mij is dat beeldhouwen geworden.”

Complexe perfectie
Een zelfgemaakt schilderij in zijn atelier verwijst naar zijn Italiaanse tijd. Verder is de ruimte nu vrijwel leeg; Veermans werk, dat voornamelijk bestaat uit bolvormen en vogels, staat momenteel op een overzichtsexpositie in de prestigieuze galerie Wildevuur in Hooghalen, een van de betere galeries van Nederland.

,,Na de Kunstacademie ben ik me gaan toeleggen op de bolvorm. De bolvorm is een perfecte en complexe vorm die verandert zodra je daar een ingreep op doet. Vogels komen voort uit mijn eigen interesse. Ik maak geen letterlijke weergave, maar wil de actie, dynamiek en de menselijke eigenschappen van vogels weergeven. Alles wat niet van belang is, laat ik weg voor een maximaal effect.”

Hakken in steen
Zijn stijl is minimalistisch. Niet voor niets heet de tentoonstelling ‘Méér met minder, uit liefde voor de natuur’. Veerman maakt nu vooral bronzen beelden, maar begon ooit met steen. ,,Dat hakken in steen beviel uitstekend, maar voor een groot beeld ben je maanden bezig. Dat vergt een bepaalde mentaliteit, ik ben daar te ongeduldig voor en mijn rug werd slecht.”

Veerman ‘houwt’ nog nauwelijks. Nu schetst hij, maakt een model met was, bouwt het op met lasdraad en zevengaas, laat het in brons gieten en werkt het af.

,,Zodra ik de spanning of genegenheid zie die ik wil, is het goed. Wat ik zie kunnen mijn handen maken, dat bereik je door het veel te doen. Tegenwoordig zijn er steeds minder beeldhouwers die werken in brons. Een collega, Nelson Carrilho, en ik noemen onszelf gekscherend ‘de laatste der Mohikanen’.”

Mauritshuis
Een leven als kunstenaar opbouwen, was niet eenvoudig. Dankzij ‘domme baantjes’ en het werk van zijn vrouw Mieke lukte het om het hoofd boven water te houden. ,,Ik begon met gratis exposities in zieken- en gemeentehuizen, maar had al snel in de gaten dat als ik dat nog dertig jaar zou doen, ik nooit van mijn kunst zou kunnen leven."

,,Ik heb me naar binnengepraat bij een paar galeries. Een galerie aan het Noordeinde in Den Haag durfde het aan. Dolblij was ik. Tot ik hoorde dat van mijn eerste expositie slechts één beeld was verkocht. Toch wilde de galeriehouder blijven samenwerken. Wat bleek? Dat ene beeldje was gekocht door de conservator van het Mauritshuis. Langzaam bouwde ik een naam op.”

Zeker de laatste twintig jaar is Veerman een gevestigde naam in de kunstwereld. Zijn werk is over de hele wereld te vinden en de prijzen van zijn werken lopen op tot 25.000 euro per beeld.

Tijdens de opening van de jubileumex­po­si­tie verkocht ik in één keer 24 beelden

900 gulden
,,Tijdens de opening van de jubileumexpositie verkocht ik in één keer 24 beelden. Dat is natuurlijk fantastisch, maar ik moest ook terugdenken aan het gevoel van vroeger. Hoe ongelooflijk blij je was als er een beeldje werd verkocht en je ineens 900 gulden in je portemonnee had. Dat gevoel is veel minder geworden. Het wordt vanzelfsprekender.”

Het liefst verkoopt Veerman aan liefhebbers. ,,Zoals een Amerikaan uit Mexico die mijn werk op een cruiseschip zag en me via internet benaderde, een Australische die een beeld van een reiger liet verschepen naar haar thuisland en een Taiwanees die me maar bleef mailen en zes beelden kocht. Maar het meest bijzondere is als mensen jou vragen een beeld te maken voor het graf van een dierbare. Het is al prachtig als iemand een beeld koopt, maar zoiets geeft iets extra’s.”

Veermans klantenkring bestaat vooral uit particulieren en bedrijven. Voor gemeenten werkt Veerman weinig. Alleen voor zijn woonplaats maakt hij een uitzondering. ,,Bodegraven is anders. Daar ben ik opgegroeid.” In de Kerkstraat, het Julianaplantsoen en in het Limespark staan beelden van hem en ook het drie meter hoge kunstwerk op de plek van de voormalige touwslagerij in Oudewater is van hem.

Schetsen
Hoewel Veerman 70 is, denkt hij niet aan stoppen. ,,Kunstenaars stoppen nooit, maar in de druk van exposities heb ik geen zin meer. Deze jubileumexpositie is de laatste. Voor een kunstenaar is er niks mooiers dan ‘s ochtends in zijn atelier te zitten en niet te hoeven nadenken, alleen maar te schetsen. Ik kijk ernaar uit om dat weer te doen. Eigenlijk wordt het net als vroeger, maar dan met veertig jaar ervaring.”

artikel van Janet De Vos in het Algemeen Dagblad van 29 juni 2020